معماری ایرانی
0 / 5. تعداد آرا: 0
همه چیز در مورد معماری ایرانی
معماری ایرانی حدود شش هزار سال پیش از میلاد مسیح شناخته شد، از تخت جمشید و نقش رستم تا سازه های آبی شوشتر همگی بیانگر قدمت و سبک های معماری در ایران بوده است. که در این مقاله به مبحث معماری ایرانی اسلامی و غربی هم پرداخته شده است.
تاريخ معماري ايرانی
با مطالعه در مورد قدمت بناهای ساخته شده و آثاری که از آنها هنوز هم پابرجاست درمی یابیم تاریخ معماری ایرانی به سال های قبل از میلاد مسیح علیه السلام برمیگردد، در کاوش های باستان شناسی به بناها و حتی شهرهایی دسترسی پیدا شده که قدمت آن به حدود ۶۰۰۰ سال پیش میرسد.
این بدان معناست که از حدود ۴ هزار سال قبل از میلاد مسیح خلاقیت و توجه ویژه به ساخت بناهای فاخر در کارنامه معماری و فرهنگی کشورمان موجود می باشد، شهر سوخته در زابل ، بقایای کاخ پرسپولیس در تخت جمشید ، نقش رستم ، نیایشگاه چغازنبیل ، مجموعه پاسارگاد بیستون ، ارگ بم و سازههای آبی شوشتر از ابنیه بناهایی است که مربوط به پیش از میلاد مسیح و ظهور اسلام در ایران می باشد.
کهن الگو ها در معماری ایران
در زمینه معماری و شهرسازی آثاری به وجود آمده که سازندگان آن به آوانگارد و نوآوری آن اثر مفتخر بوده اند، اما این ویژگی های متفاوت باعث هرج و مرج و به هم ریختگی در سبک های معماری و کهن الگوهای معماری ایرانی گردیده، حضور فرهنگ و سبک های غربی در معماری ایران به شکل پراکنده تاریخ و فرهنگ بومی هر منطقه از کشور را مورد هجوم قرار داده است.
لزوم توجه و بازنگری به کهن الگوهای معماری ایرانی ظاهراً بیش از هر زمان دیگری نیاز است تا بتوانیم فرهنگ و معماری را از گزند تاخت و تاز فرهنگ بیگانه مصون نگه داریم، ساخت و سازهایی که بدون توجه به تایپولوژی هر منطقه و قومیت و اصالت اقوام ایرانی انجام می گیرد تنها باعث قطع ارتباط مخاطب با محیط بومی و عدم طرح مبانی روانشناختی محیطی می باشد.
امید است که مسئولان امر با توجه به اطلاعات دقیق و مبانی معماری ایرانی و رویکرد ویژه به کهن الگوهای محیطی و فرهنگی هر ناحیه از کشور و شرایط اقلیمی آن مناطق گامی موثر در جهت سامان دادن به هنر و معماری ایران بردارند.
صاحبان سبک در معماری
بسیاری از سازه هایی که امروز جز ویرانه ای از آنها باقی نیست، توسط بیش از یک معمار ساخته شده است که متاسفانه هیچ نام و نشانی از آنها در دست نیست، فرهاد کَن و جک ساس به عنوان بهترین معماران ایرانی و طراحان سبک فولدینگ شناخته شدهاند.
کاخ پرسپولیس، سازه های شوش کاخ بیشاپور از جمله بناهای فاخریست که هیچ سابقهای از معماران و سازندگان آن وجود ندارد، شیدا یکی از استادانیست که سازنده کاخ هفت گنبد مربوط به زمان ساسانی می باشد، نادر اردلان متولد ۱۹۳۹ میلادی یکی دیگر از معماران و شهرسازان ایرانی است کارهای بسیاری انجام داده وی یکی از معماران سبک مدرن شناخته می شود.
مهندس حسین امانت دیگر معمار برجسته ایرانی است که برج آزادی تهران از آثار اوست، شادروان هوشنگ سیحون دیگر معمار بنام و صاحب سبک معماری ایرانی است که فرهنگسرای نیاوران یکی از آثار او می باشد.
تلفیق مهندسی و هنر در معماری ایران
در معماری ایرانی معنا، زیبایی، شکوه و عظمت چهار رکن مهم و اساسی هستند، همانگونه که در بناهایی مانند کاخ پرسپولیس دیده میشود ستونها و ورودی ها بر اساس فرمی متناسب با نوع استفاده خاص و ترکیبی معنادار متجلی است.
این معنا را در ارتفاع سقف ها، ستونها، سر ستونها و گیت ها میتوان به شکلی با شکوه حس کرد. اساساً آنچه در معماری ایرانی باستان مورد توجه بوده آمیزش هنر، فرم، امنیت و آسایش در بناهایی است که توسط معماران ایرانی خلق گردیده و ترکیب ذوق، استعداد و مهندسی تفکیک فضا در تمامی آثار معماری باستانی ایران به چشم میخورد.
رابطه معماری ایرانی و اسلامی
از دوره صفویه بناهایی با مختصات و المانهای معماری اسلامی در ایران ساخته شد. بعنوان مثال بناهایی که در میدان نقش جهان اصفهان و بدست استاد معمار علی اکبر اصفهانی و استاد فریدون ساخته شده از آن جمله است.
از مشخصه های معماری ایرانی اسلامی میتوان از کاشی کاری، مقرنس، گنبد، گل دسته های استوانه ای، رواق و طاقهای قوسی چهار جهته نام برد، این عناصر در معماری ایران وجود نداشته و در ازای آنها چهار طاقی، گیت های بلند و ستون با سرستون های حجاری شده، سالن هایی با سقف های بلند نقش دار و مشبک جلوه گری مینموده.
بتدریج و به مرور زمان با ترکیب و تکمیل این دو سبک، معماری ایرانی اسلامی شکل گرفت که می توان بعنوان مثال برج آزادی تهران را نام برد.
نگاهی تازه به معماری ایرانی
شاید زمان آن رسیده باشد تا بازنگری جدی و اساسی در معماری ایرانی داشته باشیم و ضمن تحقیق و بررسی بیشتر در سبک های معماری غربی و آنچه از معماری ایران گرفته شده و به معماری غربی الحاق گردیده را به سبک اصیل معماری کشورمان بازگردانیم و رویکردی نو به این سبک اصیل و کامل و وسیع از معماری داشته باشیم.
خلاقیت و نوآوری از عهد باستان در سازه های ایرانی به چشم می خورد با کمی تعمق و نگرشی نو به معماری ایرانی می توانیم سبکی جدید و تازه و کامل و بی نقص را به سازه های کشورمان بازگردانیم تا در عرصه بین المللی جای خود را باز نمائیم.
معماران و سازندگان عزیز کشورمان بایستی به این نکته توجه ویژه داشته باشند که تایپولوژی هر منطقه و سازگاری اقلیمی را قبل از هرگونه عملیات ساخت در مطالعات طراحی خود قرار دهند.
جدیداً دیده می شود که در مناطق ساحلی شمال کشور از نوعی طراحی که البته بسیار به هم ریختگی و تداخل سبک دارد جهت ساخت ویلاهای ساحلی استفاده می شود که این امر باعث از بین رفتن زیبایی منطقه و تاثیر منفی در شهرسازی آن نقطه زیبا از کشور عزیزمان دارد.
مقایسه معماری ایرانی و غربی
معماری غربی به دو بخش قبل از انقلاب رنسانس و بعد از انقلاب رنسانس برمی گردد، آنچه در معماری غربی به نام سبک رنسانس جلوهگری میکند به حدود ۷۰۰ سال پیش میرسد، که امروزه نظر علاقهمندان را به سوی خود جلب نموده و در واقع الهام گرفته از معماری باستانی ایران است که حدود ۲۵۰۰ سال قدمت دارد، این ادعا را میتوان به راحتی در بناهای باستانی ایران مشاهده نمود.
امروزه در بسیاری از بناهای کلاسیک که توسط دوستان معمار طراحی میشود به وضوح می توان دید که از بخش های معماری ایرانی الهام گرفته شده که بعنوان مثال از چهار طاقی جهت ورودی آپارتمان ها با نام جدید لابی ورودی استفاده می گردد.
در سالن پذیرایی از پایه ستون و سرستون هایی که در بناهای باستانی ایران ساخته شده به عنوان المان های معماری کلاسیک غربی استفاده می گردد، با کمی دقت نظر متوجه خواهیم شد که معماری عصر پس از رنسانس دقیقاً الهام گرفته و اقتباسی چشمگیر از معماری باستانی ایران است.
دیدگاهتان را بنویسید لغو پاسخ
برای نوشتن دیدگاه باید وارد بشوید.
2 دیدگاه
به گفتگوی ما بپیوندید و دیدگاه خود را با ما در میان بگذارید.